De COVID-19 uitbraak was voor veel fysiopraktijken een moeilijke periode. Het was snel schakelen en er was gekwalificeerd personeel nodig dat zich gespecialiseerd had in post COVID-19 revalidatie. Binnen Rembrandt Fysiotherapie & Revalidatie was dat niet anders. Toen de vraag kwam of iemand interesse had in het volgen van de cursus post COVID-19 revalidate was dat voor Rianne Doorn een no-brainer. We hebben Rianne gevraagd wat het revalidatietraject inhoudt en waarom ze deze cursus is gaan volgen.
Waarom ben je de cursus post COVID-19 revalidatie gaan volgen?
“Bij Rembrandt verzorg ik de longrevalidatie en help ik mensen met klachten rond hun ademhaling. Denk hierbij aan klachten als hyperventilatie, spanning en zelfs houdingsklachten. Omdat ik gespecialiseerd ben in longrevalidatie heb ik het afgelopen jaar de mogelijkheid gehad om de cursus post COVID-19 revalidatie te volgen. Dit was voor mij een makkelijke keuze, want beide revalidatietrajecten zijn aan elkaar verwant. Ik heb destijds meteen ja gezegd. Ik sta er altijd voor open om iets nieuws te leren.
Omdat we nog midden in de lockdown zaten heb ik het eerste gedeelte cursus online gevolgd. Dit was een combinatie van videobellen met mede therapeuten en patiënten. Omdat alles digitaal verliep konden we niet altijd goed naar de klachten van de patiënten kijken, omdat de webcam niet altijd een scherp beeld gaf. Gelukkig was dat van korte duur en mochten we na verloop van tijd ‘live’ met patiënten werken. Ik was heel blij dat mensen die corona hadden gehad direct naar de praktijk konden komen om het traject te starten. Ik kon meteen aan de slag met een nieuwe manier van behandelen. Inmiddels zijn we als team helemaal bijgeschoold en weten we precies welke testen wij op welk moment moeten uitvoeren.”
Wat houdt het post COVID-19 revalidatietraject precies in?
“Zodra iemand is aangemeld voor het revalidatietraject gaan we meteen het intakegesprek in en vragen we wanneer diegene besmet is geweest en wat voor klachten diegene nu heeft. We kijken naar de huidige blessures en welke medicatie er gebruikt wordt, indien dat van toepassing is.
Het traject verschilt eigenlijk per persoon. In het trainingstraject beginnen wij doorgaans met het opbouwen van spierkracht, conditie en het aanleren van een goede ademhaling. We beginnen rustig aan met bewegen in combinatie met de ademhaling. We merken dat dit voor sommige patiënten op emotioneel niveau heel zwaar kan liggen. Een juiste ademhaling is ontzettend belangrijk, vooral bij inspanning. Soms starten we direct met training, omdat iemand daar aan toe is. Bij een ander werken we bijvoorbeeld eerst meer aan spierkracht aan de armen of benen, of een combinatie van beide. Wij kunnen op basis van tussentijdse testen aangeven of er voldoende of onvoldoende progressie is gemaakt. Traint iemand te hard? Dan kan hij/zij een terugval krijgen en dat moeten we natuurlijk voorkomen.”
Welke klachten spelen er bij post COVID-19 patiënten?
“De klachten zijn heel divers. Er zijn een handjevol klachten die veel voorkomen zoals kortademigheid, benauwdheid en vermoeidheid. Sommige patiënten hebben hier last van in combinatie met spierpijn in de benen, transpiratie midden in de nacht of geen reuk of smaak vermogen. In het begin zag ik veel mensen rond de 50/60+ die het traject volgden, maar tegenwoordig zijn dat vooral jongeren. De jongste die we hebben gehad was 20 jaar oud. Er zitten mensen tussen die lichamelijk fit en vrij actief waren. Je verwacht dan dat deze groep juist minder last van Covid-19 zouden hebben.”
Wat onderscheidt het post COVID-19 revalidatietraject van andere behandelmethodes?
‘Bij klachten als COPD en astma is ondertussen al veel meer bekend en weet de longarts precies welke testen er gedaan moeten worden om de longfunctie in kaart te brengen. We weten hierbij welke methoden effectief zijn in combinatie met de ernst van de klacht.
Bij COVID-19 is er weinig bekend. Het kan op de longen slaan, maar in sommige gevallen wordt het hele lichaam beïnvloed. De een heeft meer last van cognitieve klachten als geheugenverlies en de ander meer van lichamelijke klachten. Dat maakt de revalidatie soms lastig en het is nog moeilijk om te peilen, wanneer iemand achteruitgang boekt, waar dat door komt en waar we ons dan op moeten richten.”
Samenwerking met Ergotherapeut
“Wij zijn meer gaan samenwerken met andere disciplines zoals de ergotherapeut, logopedist en diëtist. De ergotherapeut kan ondersteunen in het stukje belasting/belastbaarheid en energieverdeling. Heel veel mensen komen bij ons trainen, maar vergeten rust te nemen in het dagelijks leven. Hier kijkt de ergotherapeut weer naar en wat iemand buiten het sporten om doet. Ergotherapie kan ook helpen bij het weer terugkeren of opbouwen van het werk.”
Samenwerking met de logopedist
“De logopedist helpt met klachten zoals het vastlopen met praten, slikken of ademhalen. Iemand kan zich bijvoorbeeld sneller verslikken, omdat hij of zij kortademig is. Het gevolg hiervan is dat ze minder eten en minder energie kunnen verbruiken.”
Samenwerking met de diëtist
“Onze samenwerking met de diëtist gaat niet per se op het gebied van afvallen of aankomen. De diëtist wilt juist dat mensen hier niet mee bezig zijn. Dit kost namelijk energie en dat heeft het lichaam juist hard nodig voor het revalideren. De diëtist kijkt bijvoorbeeld naar de inname van eiwitten die iemand nodig heeft. Als dat niet genoeg is, dan gaan we daarmee aan de slag. Als iemand binnen het traject ergens tegenaan loopt, dan kan ik ze doorverwijzen.”
Welke reacties krijg je over het Covid-19 revalidatietraject?
Over het algemeen krijgen wij hele positieve berichten binnen. Patiënten zijn heel dankbaar dat je ze geholpen hebt. Ze hebben meer inzicht in hun eigen lichaam gekregen. Ze leren naar hun lichaam te luisteren en zich bewust te worden van hun eigen welbevinden.
Als ik merk dat iemand het een stuk beter afgaat, dan geef ik dat aan bij de patiënt en stel ik voor om de testen te herhalen en dan pak ik de eerste testen er bij. Dan kan ik zien hoeveel progressie iemand gemaakt heeft in bijvoorbeeld spierkracht of uithoudingsvermogen. De patiënt voelt het verschil wel, maar je wilt zoiets concreet maken. Het is fijn als je die progressie ook kunt bewijzen.